Na wstępie pragniemy przypomnieć, iż możliwość odroczenia organizacji szkoleń z zakresu BHP zakończył się z dniem 30 czerwca 2023 r. Pierwotnie na uzupełnienie szkoleń okresowych BHP przewidziany został termin 60 dni od dnia odwołania stanu epidemicznego. Termin ten został wydłużony do 180 dni (art. 56 pkt 1 ustawy o świadczeniu wspierającym z dnia 27 lipca 2023 r.).
W związku z tym szkolenia, które zostały odroczone w skutek zagrożenia epidemicznego powinny zostać uzupełnione do dnia 27 grudnia 2023 r.
Pamiętajcie, że szkolenia z dziedziny BHP zarówno wstępne, jak i okresowe są obligatoryjne. Tego punktu nie można pominąć czy też przesunąć w czasie na „lepszy moment”. Konieczność organizowania szkoleń z zakresu BHP dla pracowników wynika z Kodeksu Pracy art. 2371.
Państwowa Inspekcja Pracy na 2024 r. zaplanowała 60 000 kontroli. Kontrole będą dotyczyły stosunku pracy czy też pracy zdalnej, a to ma nieodłączny związek ze szkoleniami w zakresie BHP.
Cel przeprowadzania szkoleń w dziedzinie BHP.
Szkolenia mają na celu w szczególności zapoznać pracowników z obowiązującymi przepisami, żeby mogli się do nich stosować. Szkolenia BHP mają na celu zwiększenie świadomości u pracowników na tematy związane z bezpieczeństwem oraz wyszczególnienie ich praw i obowiązków w tym zakresie.
Podczas szkoleń w zakresie BHP pracownicy zostają zaznajomieni z zagrożeniami, jakie występują podczas wykonywanej pracy oraz możliwościach ich zmniejszania czy eliminacji. Na szkoleniu w dziedzinie BHP pracownicy dowiedzą się również, jak istotną kwestią jest zgłaszanie wszystkich zauważonych zagrożeń, prawidłowości działania obsługiwanych maszyn bądź urządzeń, zdarzeń potencjalnie wypadkowych oraz wypadków przy pracy.
Szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy pomagają w szerzeniu kultury bezpieczeństwa, w której każdy pracownik czuje się odpowiedzialny za bezpieczeństwo swoje, jak i innych. Poprzez promowanie kultury bezpieczeństwa zmniejsza się ryzyko wypadków przy pracy, co ostatecznie wpływa na minimalizację kosztów tj. absencja pracownika, zatrudnienia nowych pracowników na zastępstwo bądź w najgorszym wypadku sankcjom za nieprzestrzeganie zasad i przepisów BHP.
Dla kogo są szkolenia w zakresie BHP?
Na szkolenie BHP powinni zostać skierowani wszyscy pracownicy zatrudnieni w firmie na umowę o pracę. Niezależnie od tego, na jakim stanowisku pracują, jakie posiadają doświadczenie oraz czy już w przeszłości odbyli takie szkolenie. Nie zapominając oczywiście, że sam pracodawca również jest zobowiązany do poddania się szkoleniu w zakresie BHP zgodnie z art. 2373 § 21 Kodeksu Pracy.
Zacznijmy od podstawy, czyli jakie rodzaje szkoleń wyróżniamy:
- szkolenie wstępne z zakresu BHP,
- szkolenie okresowe z zakresu BHP.
Szkolenie wstępne dzieli się na instruktaż ogólny, który przeprowadza inspektor bądź specjalista ds., BHP oraz instruktaż stanowiskowy, który może przeprowadzić pracodawca lub oddelegowany przez niego pracownik. Ważne, aby ten pracownik miał odpowiednie kwalifikacje, doświadczenie zawodowe oraz ukończone szkolenie z zakresu BHP dla osób kierujących pracownikami. Zarówno instruktaż ogólny jak i stanowiskowy mają prawnie ustalony program ramowy, natomiast na podstawie niego powinien zostać opracowany program szczegółowy. Każda firma jest inna, ma charakterystyczne dla swojej branży procesy pracy, środowisko czy też zagrożenia, dlatego też program obu szkoleń wstępnych powinien być „szyty na miarę”.
Szkolenie okresowe przeprowadza się dla wszystkich pracowników w celu uaktualnienia wiedzy i umiejętności w zakresie BHP.
Częstotliwość przeprowadzania szkoleń z zakresu BHP jest zależna od stanowisk pracy, tj.:
Częstotliwość szkoleń – nie rzadziej niż:
- dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych (z uwzględnieniem prac niebezpiecznych) – raz na rok
- dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych – raz na 3 lata
- dla pracodawców i osób kierujących pracownikami – raz na 5 lat
- dla pracowników na stanowiskach inżynieryjno-technicznych – raz na 5 lat
- dla pracowników służby BHP i innych wykonujących zadania tej służby – raz na 5 lat
- dla stanowisk admin. biurowych i innych niewymienionych powyżej, których charakter pracy związany jest z narażeniem na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych albo z odpowiedzialnością w zakresie BHP – raz na 6 lat
- dla stanowisk admin. biurowych zatrudnionych u pracodawców zakwalifikowanych do grupy działalności, dla których ustalono nie wyższą niż trzecią kategorię ryzyka – bez szkoleń okresowych
Pozostając w temacie prowadzenia szkoleń zarówno wstępnych, jak i okresowych pragnę jeszcze podkreślić, że powinny one odbywać się wyłącznie w godzinach pracy pracowników, szkolenie nie może zostać zorganizowane w czasie wolnym od pracy, a kategorycznie zabronione jest przeprowadzanie ich podczas przebywania pracowników na zwolnieniu lekarskim czy w czasie urlopu. Dodatkowo należy zapamiętać, że szkolenia są organizowane na koszt pracodawcy.
Często pojawiają się zagwozdki związane ze szkoleniem zleceniobiorców czy też pracowników zatrudnionych przez agencje pracy tymczasowej, a więc spieszymy z odpowiedzią.
Na początek przybliżmy sobie temat związany z umowami cywilnoprawnymi, w Kodeksie Pracy Art. 3041 wskazuje, że obowiązki pracowników wynikające z art. 211 ciążą także na osobach fizycznych. Wszystko oczywiście jest zależne od tego, jak sporządzona jest umowa pomiędzy zleceniodawcą, a zleceniobiorcą i to w niej w pierwszej kolejności należy sprawdzić, kto jest zobowiązany za zorganizowanie szkolenia
z zakresu BHP. Kodeks Pracy co prawda obejmuje obowiązki pracodawcy i pracowników, których łączy stosunek umowy o pracę, natomiast nawet przy umowach cywilnoprawnych warto pamiętać o bezpieczeństwie i pogłębianiu wiedzy osób fizycznych, które są powiązane umową inną niż umowa
o pracę. Szkolenia pracowników z agencji pracy tymczasowej również są zależne od tego, w jaki sposób sporządzona jest umowa, w niej powinno być zostać zawarte po czyjej stronie jest odpowiedzialność za szkolenie pracowników. Szkolenie może być zarówno po stronie agencji pracy tymczasowe, tak samo, jak po stronie pracodawcy, u którego dany pracownik wykonuje obowiązki wynikające z umowy o pracę.
Czy pracownik wykonujący pracę zdalną potrzebuje szkolenia z zakresu BHP?
Oczywiście, że tak. Pracownicy niezależnie od miejsca wykonywanej pracy powinni zostać przeszkoleni z zakresu BHP. W pierwszy dzień pracy powinno odbyć się szkolenie wstępne z podziałem na instruktaż ogólny i stanowiskowy, a następnie szkolenie okresowe przed upływem terminu ważności szkolenia wstępnego.
Tematem, który występuje równie często są pytania związane z przeprowadzaniem szkoleń z zakresu BHP dla pracowników młodocianych, praktykantów czy też pracowników, którzy są na emeryturze lub w niedługim czasie się na nią wybierają. W tym przypadku również wyjaśniamy, iż pracownicy powinni zostać skierowani na szkolenie z zakresu BHP. Bardzo ważna jest świadomość pracowników w zakresie bezpieczeństwa w pracy. Statystycznie wypadkowość przy pracy jest najwyższa wśród pracowników z niewielkim stażem, jak i tych, których zgubiła rutyna.
Dokumentacja, jaka powinna zostać sporządzona po szkoleniach w zakresie BHP:
szkolenie wstępne:
- karta szkolenia wstępnego, która powinna być przechowywana w aktach osobowych pracownika,
szkolenia okresowe:
- zaświadczenie o ukończeniu szkolenia okresowego w dziedzinie BHP, którego odpis/kopia jest przechowywana w aktach osobowych pracownika,
- program szkolenia,
- dziennik zajęć,
- protokół przebiegu egzaminu,
- rejestr wydanych zaświadczeń.
Konsekwencje za nieprzeprowadzanie szkoleń.
Pracodawca jest obowiązany do przeprowadzania szkoleń wstępnych i okresowych w zakresie BHP, jeśli szkolenia nie będą organizowane, a pracownicy będą wykonywać pracę bez ich ważności może zostać nałożona kara grzywny w wysokości od 1 000 do 30 000 zł. Mimo wszystko taka kara to najłagodniejsza konsekwencja, jaką może ponieść pracodawca. W najgorszym wypadku byłoby, gdyby pracownik uległ wypadkowi przy pracy, a w protokole okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy jedna z przyczyn wypadku zostanie wskazany powód braku szkoleń w dziedzinie BHP, wtedy też odpowiedzialność będzie znacznie większa.
Reasumując, szkolenia z zakresu BHP wpływają na większą świadomość pracowników. Przez uczestnictwo w szkoleniach zdobywają wiedzę na temat przepisów w zakresie BHP oraz swojego stanowiska pracy, mają świadomość dotyczącą zagrożeń na nich występujących i wiedzą jak zmniejszyć ryzyko zaistnienia wypadku przy pracy i pracować bezpiecznie.
Nie ulega wątpliwości, że bezpieczne miejsce pracy dodaje pewności pracownikom. Bezpieczeństwo powinno być podstawą działania każdej firmy, stąd też szkolenia z zakresu BHP są kluczowym elementem do zapewnienia bezpiecznego i produktywnego zakładu pracy, a ponadto wpływa na reputację firmy.
Stąd warto regularnie kierować pracowników na szkolenia z zakresu BHP i aktualizować ich wiedzę na tematy związane z bezpieczeństwem. W związku z tym zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą dotyczącą szkoleń w zakresie BHP, ale nie tylko. W ofercie mamy dużo ciekawych szkoleń, które mogą zwiększyć świadomość pracowników na bezpieczeństwo, a zarazem zbudować wyszkolony, bezpieczny zespół w pracy.
