PRACA ZDALNA – zmiany obowiązują od 07.04.2023 r.
Praca zdalna – jest to praca, która może być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.
Zasady wykonywania pracy zdalnej
Ustawa wprowadza obowiązek określania zasad wykonywania pracy zdalnej w:
- porozumieniu zawieranym między pracodawcą i zakładową organizacją związkową (zakładowymi organizacjami zawodowymi),
- w przypadku gdy u pracodawcy działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa – w porozumieniu między pracodawcą a tymi organizacjami.
Kto może zawnioskować o pracę zdalną?
Zgodnie z nowymi przepisami pewne grupy pracowników mogą złożyć wiążący wniosek o pracę zdalną. Należą do nich m.in.:
- pracownice w ciąży;
- pracownicy wychowujący dziecko do ukończenia przez nie 4. roku życia;
- pracownicy sprawujący opiekę nad członkiem najbliższej rodziny lub domownikiem, posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności;
- część pracowników, którzy na podstawie dotychczasowych przepisów uprawnieni byli do złożenia u pracodawcy wiążącego wniosku o wykonywanie pracy w indywidualnym, przerywanym lub ruchomym systemie czasu pracy (art. 1421 1 pkt 2 i 3 Kodeksu pracy).
Praca zdalna nie obejmuje prac:
- szczególnie niebezpiecznych;
- w wyniku których następuje przekroczenie dopuszczalnych norm czynników fizycznych określonych dla pomieszczeń mieszkalnych;
- z czynnikami chemicznymi stwarzającymi zagrożenie, o których mowa w przepisach w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem czynników chemicznych w miejscu pracy;
- związanych ze stosowaniem lub wydzielaniem się szkodliwych czynników biologicznych, substancji radioaktywnych oraz innych substancji lub mieszanin wydzielających uciążliwe zapachy;
- powodujących intensywne brudzenie.
Obowiązki Pracodawcy przy pracy zdalnej
- zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną materiały i narzędzia pracy;
- zapewnić instalację, serwis, konserwację narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej lub pokryć konieczne ich koszty;
- pokryć koszty energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych;
- pokryć inne koszty bezpośrednio związane z wykonywaniem pracy zdalnej;
- zapewnić pracownikowi szkolenia i pomoc techniczną niezbędne do wykonywania pracy zdalnej;
- ustalić wysokość ekwiwalentu pieniężnego za wykorzystywanie np. prywatnego laptopa pracownika oraz innych materiałów niezapewnionych przez pracodawcę;
- zapewnić równe traktowanie pracownikowi wykonującemu pracę zdalną w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych niż inni pracownicy zatrudnieni przy takiej samej lub podobnej pracy, z uwzględnieniem odrębności związanych z warunkami wykonywania pracy zdalnej.
Obowiązki pracownika
- wskazać pracodawcy miejsce pracy zdalnej i uzyskać jego zgodę na świadczenie pracy w tym miejscu;
- zapewnić sobie odpowiednie warunki lokalowe i techniczne do wykonywania pracy zdalnej i oświadczyć to pracodawcy;
- organizować swoje stanowisko pracy zdalnej uwzględniając wymagania ergonomii;
- w przypadku zmiany warunków lokalowych i technicznych uniemożliwiającej wykonywanie pracy zdalnej pracownik powinien niezwłocznie poinformować o tym pracodawcę;
- przed dopuszczeniem do pracy zdalnej potwierdzić w oświadczeniu składanym w postaci papierowej lub elektronicznej zapoznanie się z przygotowaną przez pracodawcę oceną ryzyka zawodowego oraz informacją zawierającą zasady bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy zdalnej oraz zobowiązuje się do ich przestrzegania;
- złożyć oświadczenie o zapoznaniu się z procedurami ochrony danych osobowych;
- przekazać sobie nawzajem informacje niezbędne do wzajemnego porozumiewania się za pomocą środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość lub w inny sposób uzgodniony z pracodawcą;
- pracownicy zdalni mają obowiązek podporządkowania się zasadom wynikającym z regulaminu pracy zdalnej, polecenia, porozumienia czy ustalonym przy zawieraniu umowy o pracę.
Praca zdalna na żądanie
Praca zdalna może być wykonywana okazjonalnie, na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym.
Praca zdalna w umowie o pracę
Uzgodnienie między stronami umowy o pracę dotyczące wykonywania pracy zdalnej przez pracownika może nastąpić:
- przy zawieraniu umowy o pracę;
- w trakcie zatrudnienia – w przypadku, o którym mowa w pkt 2, uzgodnienie może być dokonane z inicjatywy pracodawcy albo na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej;
- jeżeli w terminie 30 dni od dnia przedstawienia projektu porozumienia przez pracodawcę nie dojdzie do zawarcia porozumienia zgodnie z punktem 1 albo 2, pracodawca określa zasady wykonywania pracy zdalnej w regulaminie, uwzględniając ustalenia podjęte z zakładowymi organizacjami związkowymi w toku uzgadniania porozumienia.
Kontrola wykonywania pracy zdalnej
Nowelizacja ustawy upoważnia pracodawcę do kontroli pracy zdalnej, która odbywa się na zasadach ustalonych z pracownikiem i dotyczy:
- bezpieczeństwa i higieny pracy;
- przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji;
- przestrzegania procedur ochrony danych osobowych.